Tüm dünyada yaşanan salgın süreci insanların yaşamını derinden etkilediği kadar ekonomik sistemlere de etkisi büyük olmuştur. Ekonomik daralmaların yaşandığı bu süreçte yaşanan en büyük gelişmelerden biri de tedarik zincirlerinde yaşanan bozulmalardan kaynaklanmıştır. Pek çok ürünün tedariki aşamasında arz ve talep yönlü dengesizliklerin oluşturduğu olumsuz koşullar dengelerin değişmesine sebebiyet vermiştir. Bu dönemle birlikte üretiminde farklılaşma yaşanan ürünlerden biride çipler olmuştur. Çipler bilindiği üzere akıllı telefonlar, bilgisayarlar, otomobiller ve sağlık sektörü başta olmak üzere pek çok elektronik eşyanın içerisinde kullanılan bir ekipmandır. Salgın sürecinden sonra tüketici alışkanlıklarının değişmesi ile birlikte akıllı telefonlar, bilgisayarlar ve tabletlerin satışında çok büyük bir fırlama meydana gelmiş dolayısı ile çip üreticileri elindeki malzemelerin çoğunu bu sektörlere kaydırmak durumunda kalmıştır. Çip üretimi konusunda hazırlıksız yakalanan dünya çip tedarikçileri bu zamanlarda her sektörün ihtiyacını karşılayamaz duruma gelmiştir. Bundan kaynaklı olarak çip krizi meydana gelmiş ve çip ile üretim yapan sektörlerin çoğu bu olaydan oldukça etkilenmişlerdir. Otomobil sektörü de bu krizi en derinden yaşayan sektörlerin başında gelmiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle oluşan çip krizinin en çok etkilediği sektörlerin başında araç üreticileri gelmiştir. Araçların elektronik donanımında kullanılan çipler öngörülemeyen bir krizi tetiklemiş olup düzgün bir şekilde tedarik edemedikleri çipler nedeni ile pek çok otomobil üreticisi firma üretim sayılarında ciddi kayıplar yaşamıştır. 2021 yılında pandeminin etkilerinin daha çok hissedildiği zamanlarda tüm dünya ülkelerinde faaliyet gösteren büyük araç üreticilerinin üretimlerine ara vermek durumunda kalması onları milyarlarca dolarlık zararlara soktuğu bilinmektedir. Ülkemizde de etkilerini gösteren çip krizi nedeni ile özellikle 2021 yılının mart ayında pek çok büyük marka üretimlerine ara vermiştir.
Çip üretiminde yaşanan bu gelişmeler sadece araç piyasasını değil buna paralel pek çok sektörü de olumsuz etkilemiştir. Tüm dünya genelinde yaşanan bu gelişmelerin ardından pek çok ülkeden büyük yatırımcılar çip üretimi ile ilgili yeni yatırımlarını şekillendirmeye başlamıştır. Bunlardan en önemlilerinden biri global piyasanın en büyük çip tedarikçilerinden olan Intel firmasının iki tane yeni çip üretim merkezinin devreye alınacağının açıklaması olmuştur. Bunun haricinde Samsung markasının ileri vadeye yönelik dünya çip piyasasına hükmedebilmek için devasa boyutta bütçeler açıklaması işin ileri ki zamanlarda iyice kızışacağını gösteriyor. Çip konusunda pek çok konuda olduğu gibi özellikle Amerika ve Çin arasında yaşanan yoğun rekabet ortamının birkaç seneye kadar daha ileri boyuta taşınması beklenmektedir. Şu an için bakıldığında çip piyasasında halen en büyük tedarik ağının Amerika ülkesinin elinde olduğunu söylemek mümkün. Ancak ilerleyen zamanlarda Çin'in bu konuda yapacağı ataklar olabileceği öngörülmektedir.
Çip krizinde son gelinen noktalara baktığımızda belirsizliğin halen tam olarak aşılamadığı görülmektedir. Ancak 2022 yılının son çeyreğine adım atmadan bu konuda daha ileri çözüm yöntemlerinin bulunacağı konuşulmaktadır.
Üretilen bir araç içerisinde ortalama 50-250 adet çip kullanıldığı bilinmektedir. Buda son dönemde yaşanan çip krizinin önemini bir kez daha gözler önüne sermektedir. Araçlarda kullanılan çipler pek çok farklı alanda kullanılmaktadır. En basiti camları açmak için kullandığımız sistemlerden, araç içi güvenlik sistemlerine kadar pek çok noktada çip kullanılmaktadır. Araçta ne kadar çip olduğu tamamen aracın donanımı ve teknik özellikleri ile alakalı olup araç için donanımlar arttıkça kullanılan çip sayısı da artış göstermektedir. Çip krizi araç kiralama şirketlerinin de faaliyetlerini etkilemiş olup kısa süreli de olsa araç bulma konusunda birtakım zorluklar yaratmıştır.
1988 yılında Ayder Turizm adıyla şahıs şirketi olarak kurulan firmamız; siz değerli müşterilerine daha profesyonel hizmet verebilmek için, 1990 yılında “Ayder Turizm Tic. Ltd. Şti.”ni kurarak ilk kurumsallaşma hamlesini yapmıştır. Bugün araçlarını araç takip sistemi ile 24 saat izleyen Ayder Taşımacılık, günden güne büyüyen ve atılımlar yapan bir şirket olarak, personel taşımacılığının yanı sıra öğrenci taşımacılığı, turizm amaçlı taşımacılık, VIP transferler ve Operasyonel Filo Kiralama ve Rent A Car hizmeti ile kalitesini sürekli geliştirerek taşımacılık sektörünün standartlarını belirlemeye devam etmektedir.
Devamı